Sinds kort bevraagt de Federale Overheid via de website https://www.energiepact2050.be/ de bevolking rond het nog af te sluiten energiepact. Het wordt tijd dat ook de gewone mensen hun mening kunnen uiten over dit levensbelangrijk vraagstuk. Daarom roepen we op om deze bevraging in te vullen, en dit dan, zoals het hoort, op een kritische wijze.

Enige kritische bedenkingen zijn zeker op hun plaats, als we het soort vragen lezen. Er worden vragen gesteld over bevoorradingszekerheid, betaalbaarheid, duurzaamheid. Daarna zijn er algemene stellingen, vragen over je eigen bereidheid iets te doen aan de transitie, en ten slotte enkele open vragen.

Deze open vragen geven volop gelegenheid om belangrijke opmerkingen te geven. Die kunnen te maken hebben met allerlei onderwerpen:

• Het centraal stellen van mens en milieu in plaats van korte termijn winst;
• België moet haar binnenlandse klimaatambities en snelheid van maatregelen opvoeren;
• Niet “meer wind en zon”, maar 100% hernieuwbaar – dus ook stoppen met kernenergie;
• Een rechtvaardige transitie – dus vooral de grote producenten-vervuilers verplichten snel klimaatpositief te worden;
• België moet het Zuiden meer betalen om klimaatneutraal te worden;
• België moet het klimaatakkoord van Parijs helpen verstrengen en ambitieuzer maken.
• …

Deze kritische bedenkingen zijn nodig. Want in de eerste vragen wordt vooral gepolst naar de bereidheid van de burgers. Maar de burgers krijgen geen kans om andere antwoorden te geven dan degene die in het kader van zulke bevraging passen. En het kader gaat vooral uit van inspanningen van de burger, in plaats van de burger te bevragen over de hoofdverantwoordelijken van de klimaatontaarding. Het is mooi te vragen welke intenties de burger heeft in verband met zijn elektriciteitsverbruik, fossiele auto of huisverwarming. Maar bedrijven zoals bijvoorbeeld Exxon of Total (met elk een grote raffinaderij in Antwerpen) stuwen al decennia lang de mobiliteit en huisverwarming in de verkeerde richting. En ze maken in grote hoeveelheden brandstoffen voor benzine of dieselwagens, en stookolie of gas voor de huizen. Daarmee zijn deze bedrijven in België verantwoordelijk voor tientallen miljoenen ton aan broeikasgassen. Maar over hun verantwoordelijkheid wordt de burger niet bevraagd. Daarentegen zijn de bedrijven wel bevraagd. Gezien het beleid van deze regering is er reden om te vrezen dat dit weinig goeds belooft: wil men bedrijven ook in het klimaatbeleid in de watten leggen, terwijl “de consument” wordt bestraft met koolstoftaksen?

In ieder geval roepen we op om de bevraging wel in te vullen, maar dan wel met zulke kritische bedenkingen in het achterhoofd, en opmerkingen in de open vragen. Wat deze bevraging ook teweegbrengt, als 11 maart beweging steunen we met des te meer overtuiging de zes eisen van Climate Express. Daarvoor organiseert Climate Express een fietstocht naar de klimaattop COP 23 in Bonn van 2 tot 5 november. En in het weekend van 17 tot 19 november zullen er op meerdere plaatsen “fietsrevoluties” plaatsvinden, waarvan op 18 november in Antwerpen zelf. Daarmee willen we mee de Belgische overheden duwen in de richting van deze zes eisen. Net zoals we dat met deze bevraging ook willen doen.